Czym zastąpić biały cukier?
8 zdrowych i naturalnych zamienników.
Przedwojenne hasło „Cukier krzepi” dziś zupełnie straciło na aktualności. Nadmiar białego cukru w diecie uważany jest za czynnik ryzyka wielu chorób – cukrzycy, próchnicy, nadciśnienia i innych chorób układu krążenia. Stanowi też główną przyczynę problemów z nadwagą i otyłością. Czy chcąc być zdrowym, trzeba całkowicie zrezygnować ze słodkiego smaku? Wielu z nas zadaję sobie pytania: Czym zastąpić cukier w diecie? Jakie są naturalne słodziki? Czy istnieje zdrowy cukier?
Na szczęście na rynku dostępnych jest sporo zamienników cukru, które możemy włączyć do diety, nie obawiając się o zdrowie, wagę i ciesząc się słodkim smakiem.
Najpopularniejsze zamienniki cukru:
Ksylitol
To cukier wytwarzany z kory brzozy. Zawiera o 40% kalorii mniej niż tradycyjny cukier (240 kcal). Ma też blisko 10-krotnie niższy indeks glikemiczny, dzięki temu jest idealny dla cukrzyków. Według wielu publikacji naukowych spożywanie ksylitolu powoduje duże korzyści zdrowotne. W czasie, gdy cukier sieje spustoszenie w naszym organizmie, ksylitol goi organizm, wzmacnia układ immunologiczny, broni przed chronicznymi chorobami i ma właściwości opóźniające proces starzenia się.Ksylitol przeciwdziała zakwaszeniu organizmu; wspomaga przyswajanie wapnia i magnezu, dzięki czemu polepsza mineralizację kości i zapobiega osteoporozie. Dzięki działaniu bakteriobójczemu poprawia odporność organizmu, wpływa pozytywnie na mikroflorę jelitową, a długotrwale przyjmowany hamuje łaknienie na słodycze. Z tego względu, że słodkość ksylitolu jest podobna do białego cukru, można go wykorzystywać do słodzenia kawy i herbaty, dodawać do wypieków i przetworów owocowych. Nadaje się do gotowania, pieczenia i mrożenia – jego słodki smak utrzymuje się w szerokim zakresie temperatur.
UWAGA! Nie należy spożywać zbyt dużo ksylitolu. Należy wprowadzać go do diety stopniowo, ponieważ u niektórych osób nagłe przyjęcie dopuszczalnej ilości słodzika może zakończyć się biegunką.
Syrop klonowy
Ten kanadyjski przysmak pozyskiwany jest z pni klonów poprzez odprowadzenie wody. Oprócz docenianych walorów smakowych, syrop charakteryzuje się bogactwem składników odżywczych, m.in. wapnia, manganu, cynku i magnezu, potasu, fosforu, oraz witamin z grupy B i polifenoli o działaniu antyoksydacyjnym i przeciwnowotworowym. W związku z tym jest zdrowszy niż zwykły cukier, dostarcza też mniej kalorii, Należy jednak stosować go w umiarkowanych ilościach, ponieważ zawiera sporo sacharozy. Z tego też względu nie powinien być stosowany, przez osoby na diecie bezcukrowej oraz nie jest wskazany dla diabetyków.
Syrop klonowy można wykorzystać do słodzenia wypieków, jako polewę do naleśników, gofrów i tostów francuskich, płatków śniadaniowych jako słodzik do drinków i koktajli, a także składnik marynat do mięs. To wartościowy zamiennik cukru, którego z pewnością nie można nazwać pustymi kaloriami. Nie zawiera on konserwantów i można go przechowywać do 18 miesięcy.
Syrop daktylowy
Syrop daktylowy, czyli inaczej daktylowy miód to zagęszczony sok otrzymywany ze słodkiego miąższu owoców palmy daktylowej. Wyróżnia go gęsta konsystencja i brązowa barwa, ponadto wyjątkowy aromat i mocna słodycz. Daktyle posiadają szereg korzystnych dla zdrowia właściwości, co również charakterystyczne jest dla przygotowywanego z nich syropu.
Zawierają sporo wartościowych składników odżywczych, jak karoteny, witaminy z grupy B, witamina E, wapń, żelazo i fosfor. Gotowy syrop daktylowy zawiera witaminy i składniki mineralne takie jak suszone owoce. Zarówno suszone owoce i syrop można wykorzystać do słodzenia ciast. Syrop daktylowy jest słodszy niż cukier. Dodając go do potraw, należy zmniejszyć ilość o 1/3 względem cukru. Można wykorzystać syrop do kawy, ciast, polewania naleśników i owsianki, jako dressing do sałatek lub marynatę do mięs.
Stewia
Stewia to roślina pochodząca z Ameryki Południowej. Zawiera w liściach i łodygach glikozydy stewiolowe, które odpowiadają za jej słodki smak, a przy tym nie dostarczają kalorii. Stewia jest słodsza od cukru 200-300 razy, dlatego do słodzenia napojów i deserów wystarczają bardzo niewielkie ilości. Zawiera witaminy z grupy B i C oraz cenne minerały: magnez, chrom, wapń, potas, cynk, żelazo, selen, a także tłuszcze i białka. W medycynie naturalnej jest używana jako środek wzmacniający, moczopędny i bakteriobójczy. Stewia ma nieco gorzkawy posmak, który nie każdemu odpowiada. Dosyć szybko ulega też karmelizowaniu podczas pieczenia.
Najbardziej polecane są brązowe lub zielone ekstrakty i proszki ze stewii, ponieważ są mniej przetworzone i niepozbawione substancji odżywczych – w przeciwieństwie do tych o barwie białej lub przezroczystych.
Syrop z agawy
Syrop z agawy to naturalny słodzik produkowany w Meksyku, głównie z kaktusa z rodzaju Agave tequilana oraz Agave salmiana. Charakteryzuje się smakiem porównywalnym do rozrzedzonego miodu lub lekkiego syropu klonowego. Zawarta w syropie z agawy fruktoza to cukier prosty, który jest przyswajany przez organizm dużo wolniej niż powszechnie stosowana sacharoza lub glukoza. Agawa zawiera także spore ilości inuliny – naturalnego probiotyku, który powoduje wzrost korzystnej flory przewodu pokarmowego, obniża poziom cholesterolu oraz lipidów w surowicy krwi oraz usprawnia pracę przewodu pokarmowego – zapobiega zaparciom i redukuje toksyczne metabolity. Syrop z agawy jest również źródłem błonnika, który przyspiesza przemianę materii.
Miód
Wiele osób, które zastanawiają się czym zastąpić biały cukier sięga po swojski miód, który jest od niego dużo zdrowszy. Przede wszystkim dlatego, że zawiera więcej witamin i składników mineralnych. wapnia, fosforu, żelaza, magnezu, potasu, fluoru, kobaltu i jodu. Żelazo z miodu jest przyswajalne w około 60% i wykorzystywane do produkcji hemoglobiny. Miód zawiera witaminy z grupy B, białka, garbniki, woski, olejki lotne, pyłki kwiatowe, enzymy i kwasy organiczneMa doskonalszy skład. Dzięki temu, że jest słodszy można go wykorzystać w mniejszej ilości niż cukier.Miód dużo wolniej podwyższa również poziom cukru we krwi, dzięki czemu przeciwdziała problemom i konsekwencjom nagłego wzrostu cukru we krwi. Ale podobnie jak syrop klonowy należy go stosować go w niewielkich ilościach przez diabetykóworaz nie jest wskazany osobom na diecie bezcukrowej. Wykorzystywany natomiast podczas przyrządzania ciast, sprawia, że jest ono świeże przez dłuższy czas. Dodawany do herbaty lub mleka doskonale smakuje nie tylko zimą, ale również latem.
Należy jednak pamiętać, że płyn, do którego jest dodawany nie powinien mieć wyższej temperatury niż 40°C (w wyższej temperaturze miód traci swoje właściwości). Chętnie jego smakiem wzbogaca się płatki owsiane, czy twarożek. Na cieplejsze dni szczególnie polecana jest woda z cytryną i miodem.
Cukier kokosowy
Wytwarzany z soku pąków kwiatowych palmy kokosowej. To jak na razie nowinka na polskim rynku. Na pierwszy rzut oka łatwo go pomylić z cukrem brązowym, od którego jednak jest nie tylko smaczniejszy, ale również zdrowszy. Składa się w 80 proc. z sacharozy. Ponadto od 3 do 9 proc. jego składu stanowią cukry proste: glukoza i fruktoza. Badania wykazały, że cukier kokosowy ma niższy indeks glikemiczny od cukru białego i brązowego – po jego spożyciu poziom glukozy we krwi rośnie wolniej, a więc jest on bezpieczniejszy dla diabetyków niż zwykły kryształ. W dodatku, w odróżnieniu od tego ostatniego, „słodzik” z kokosa zawiera również minerały, takie jak potas, magnez, cynk i żelazo, a także witaminy z grupy B: B1, B2, B3 i B6, odpowiedzialne za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, krwionośnego i odpornościowego.
Lukrecja
Głównym składnikiem produktów z lukrecją jest wyciąg z korzenia lukrecji. Należy ona do jednych z najstarszych roślin wykorzystywanych w ziołolecznictwie. Znana już była w starożytnym Egipcie, Rzymie, Grecji, Chinach. Obecnie jest bardzo popularną rośliną stosowaną w produktach spożywczych, przemyśle kosmetycznym i ziołolecznictwie. Ze względu na swoje właściwości, produkty z lukrecją zaleca się przy infekcjach gardła i dróg oddechowych oraz przy problemach żołądkowych. Lukrecja działa również moczopędnie, przeczyszczająco, przeciwzapalnie, podnosi ciśnienie krwi. Zawiera glicyryzynę, izoflawony, kumarynę, fitosterole, cukrowce i olejek eteryczny. Najlepsze efekty przyniesie stosowanie odwaru lub ekstraktu z korzenia, który można sporządzić samodzielnie w domu.
Jednak mimo wielu cudownych właściwości, jakie posiada lukrecja, nie każdy może po nią sięgać. Lukrecję należy ostrożnie stosować u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, obrzękami, w niewydolności nerek oraz w ciąży. Dodatkowo przeciwwskazana jest u osób przyjmujących preparaty naparstnicy.